Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2012

Στην Αρτέμιδα, το νησάκι του Αγίου Νικολάου






Αποτέλεσμα εικόνας για Στην Αρτέμιδα, το νησάκι του Αγίου Νικολάου


  Πρόκειται για τη μεγαλύτερη από τις δυο βραχονησίδες με το όνομα "Κοκκινονήσια", που  αναφέρονται σε Β.Δ. στο ΦΕΚ του 1847, ως υπαγόμενα τότε μαζί με άλλα νησιά και περιοχές στο Δήμο Κρωπίας. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Σπάτων - Αρτέμιδος.

Βρίσκεται σε απόσταση μισού ναυτικού μιλίου από την ακτή του σημερινού οικισμού του Αγίου Νικολάου και η έκτασή του είναι 12 στρέμματα.




       Το ξωκκλήσι του Αγίου Νικολάου κτίστηκε από το Σπαταναίο Σπυρίδωνα  Κουλοχέρη περίπου το 1882, στα ερείπια παλαιότερου ναού και κατά την παράδοση μετέφεραν τις πέτρες για το κτίσιμο από την περιοχή "Μεσοβάρδα" της Αρτέμιδος με κάρα.  Ανακαινίστηκε το 1920 από τον Κων/νο Γεώργα, (γαμπρό του πρώτου κτήτορα), επειδή είχε υποστεί φθορές λόγω της γειτνίασης με το υγρό στοιχείο, η οικογένεια του οποίου το εδώρησε αργότερα στη μονή του Οσίου Εφραίμ.

Ό Άγιος Νικόλαος ο εν Βουνένοις ή Άγιος Νικόλαος ο Νέος  - όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι - εορτάζει στις 9 Μαϊου.

 




Aerial photo by John Reiner at Nissakia. Summer 2011




       Η θαλάσσια ζώνη  γύρω από το νησάκι είναι σήμερα αγαπημένος προορισμός θαλάσσιων σπορ και στην περιοχή υπάρχουν ωργανωμένες δραστηριότητες wind surfing, kite surfing, ιστιοπλοΐας κλπ.  

 




https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiw800LLt07foTLtURHUXJbbELVNG13kwqNYUMH6PmtkK60XzS1OwAkMDWnf47FxVEruyPictPMNSaJN5iYlWLlUqvAX2afExp-KDxgr-rPGSKkheRnLzZkuLFM1wvyTQeB55Am9dCzwi8/s1600/74176353.jpg






Το νησάκι έχει ακόμα πολλούς αχινούς. Ψαράδες διηγούνται, ότι στη δεκαετία του '80 έρχονταν από μακρυά για να ψαρέψουν στα Κοκκινονήσια, διότι υπήρχαν τεράστια λαυράκια και  "κοπάδια" από  θεόρατες συναγρίδες!

 

                           

                                 Η γιορτή του Αγίου Νικολάου άλλοτε

 

 

       Οι Σπαταναίοι θυμούνται με μεγάλη νοσταλγία το πανηγύρι ανήμερα της γιορτής του Αγίου,  αφού και μόνο η μετάβαση  με τις βάρκες, το καθιστούσε  ιδιαίτερο... 






Μετά τη λειτουργία επέστρεφαν στην απέναντι από το νησάκι ακτή, εκεί που είναι τώρα ο χώρος  της άλλης εκκλησίας του Αγίου Νικολάου,  γευμάτιζαν και......








......το πανηγύρι κορυφωνόταν.... 































      Υπήρξε όμως και ένα θλιβερό  γεγονός που συνέβη στα μέσα της δεκαετίας του ΄60, δυστυχώς με αρκετά θύματα (ο ιερέας, καλόγριες και προσκυνητές), όταν αναποδογύρισε στην επιστροφή η υπερφορτωμένη με κόσμο βάρκα. Μάλιστα, κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής στις 9 Μαΐου, μετά το πέρας της λειτουργίας στο νησάκι, τελείται και μνημόσυνο για τους πνιγέντες... 

Θεωρείται, ότι εξαιτίας αυτού του ατυχήματος, κτίστηκε, στη στεριά πλέον, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου στον ομώνυμο σήμερα οικισμό.






Μια παλαιότερη φωτογραφία από το πανηγύρι, όπως φαίνεται από την παραδοσιακή φορεσιά του ηλικιωμένου, την εμφάνιση του νεαρού κοριτσιού και την ύπαρξη της σούστας πίσω τους.





                                                     Το τοπίο

 

Ο Άγιος Νικόλας έχει πυκνή χαμηλή βλάστηση. Υπάρχουν αμάραντοι, κρίνοι της θάλασσας, σχίνα, αρμυρίκια. 

 















































 

    Ανατολικά από το εκκλησάκι,  σε μικρή απόσταση, διασώζονται ίχνη τάφων  (επιμήκη λαξεύματα σε βραχώδη επιφάνεια),  πιθανόν   ν ε ο λ ι θ ι κ ή ς   περιόδου.

 

 

 



Επίσης, στο βόρειο άκρο του νησιού, περίπου 150 μέτρα από το ναό,  υπάρχει πηγάδι  με γλυφό νερό.

 

 

 

 

      Παλαιότερα ίχνη κατοίκησης συναντάμε και στο νότιο τμήμα, όπου  υπάρχουν ερείπια, πιθανότατα  ναού παλαιοχριστιανικής περιόδου. Αυτό μαρτυρούν τα διάσπαρτα μεγάλα τεμάχια  κεραμιδιών και οι δύο αράβδωτοι   κ ί ο ν ε ς,   που βρίσκονται κοντά στο εξωτερικό ξύλινο στέγαστρο.  

 

 

 

 

       Επίσης στο θαλάσσιο χώρο μεταξύ του νησιού και του ακρωτηρίου "Βελάνι" στην απέναντι ακτή,  έχει  εντοπιστεί σύμφωνα με την Εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων και  α ρ χ α ί ο    ν α υ ά γ ι ο....

 

 

 

* Πηγή: http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:3Pf4SdxkoZYJ:www.slideshare.net/kostasz64evia/40-46terna-e+&cd=86&hl=el&ct=clnk&gl=gr&client=firefox-a   

 

Λοιπές πηγές: Λεύκωμα ¨Εν Εκκλησίες ευλογείτε τον Θεόν", έκδοση του συλλόγου "Οι φίλοι της Γνώσης" , Σπάτα 2010.

Ντόπια προφορική παράδοση

Φωτογραφίες και από evoikosailing, optimumsailing, panoramio.com,  nefeloma.blogspot.gr, attikanet.blogspot.gr

 

 

 

 





24 σχόλια:

  1. Συγχαρητήρια για το πολύ όμορφο αφιέρωμα στο νησάκι του "Αγίου Νικόλαου".
    Πρέπει να αναφερθεί ότι για πολλά χρόνια στο νησάκι έκαναν τις θερινές τους διακοπές τα παιδιά του αρφανοτροφείου που τα συνόδευαν καλόγριες από τη νομή και τα εξυπηρετούσαν για τις προμήθειες και άλλες ανάγκες τους οι ψαράδες της Λούτσας.
    Θα πρέπει όμως δυστυχώς να αναφέρουμε ότι στην ακτογραμμή του βρίσκονται μεγάλες ποσότητες απορρημάτων και ότι όλη την θερινή περίοδο ο πανέμορφος αυτός τόπος καταστρέφεται από τους ελεύθερους κατασκηνωτές που γεμίζουν ακαθαρσίες όλο το νησί. Χρησιμοποιούν τον Ναό και τα άλλα οικήματα ως χώρους ενδιαίτησης και γενικά συμπεριφέρονται χωρίς αιδώ στο περιβάλλον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαιρόμαστε που το βρήκατε ενδιαφέρον.. Και οι πληροφορίες σας, επίσης ενδιαφέρουσες.
      Για το θέμα της ρύπανσης, καλό θα ήταν να γνωρίζαμε πού ανήκει το νησάκι και ποιός το διαχειρίζεται, ώστε να υπάρξει μια λιτή στοιχειώδης υποδομή για τους επισκέπτες, οπότε σίγουρα θα προστατευόταν περισσότερο το περιβάλλον. Και από το Δήμο θα περιμέναμε κάποια μέριμνα. Άλλωστε, ο Άγιος Νικόλας αποτελεί μέρος της τοπικής ιστορίας...

      Διαγραφή
    2. Οι 2 "ψαραδες" που φροντιζαν τις προμηθειες και τις πηγαινοφερναν τις καλογριες απεναντι ηταν ο Μπαρμπα Γιαννης και ο Μπαρμπα Κωστας (παππους μου),και τα ορφανα καμμια 10αρια με μια καλογρια (δεν θυμαμαι το ονομα της)................

      Διαγραφή
    3. Παρα πολυ ωραιο αρθρο ,ξεθαψε πολλες αναμνησεις μου παιδικες ,σε ενα χωρο που τον θεωρουσα μαγικο ,αποκοσμο και παντα μας μαγευε,εμενα και τους φιλους μου .Ηταν τοσο κοντα και τοσο μακρια ,....το αγαπαμε και μακαρι να διατηρησει αυτην την εικονα και καποια στιγμη να ξαναερθουν τα ορφανα με τις καλογριες .......

      Διαγραφή
    4. Ήμουν ένα από τα παιδιά του ορφανοτροφείου στη δεκαετία του '70,οι μοναχές ήταν η Παρασκευή,η Θεοδοσία,η Φιλοθέη και η Φεβρωνία.

      Διαγραφή
  2. Πάρα πολύ ενδιαφέρον άρθρο!! Αγαπούμε αυτό το νησάκι και έχουμε περάσει όμορφες ώρες εκεί με καλή παρέα.
    Θα μας επιτρέψετε να αναδημοσιεύσουμε το άρθρο και να προσθέσουμε φωτογραφικό υλικό που αγαπούμε...
    Οι φωτογραφίες από: panoramio.com, nefeloma.blogspot.gr είναι του Idea Studio που ανήκει σε εμάς...
    Να είστε πάντα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συγχαρητήρια για τη δουλειά του Idea Studio! Φυσικά και μπορείτε να αναδημοσιεύσετε το παρόν άρθρο μαζί με επιπλέον δικό σας φωτογραφικό υλικό. Άλλωστε, ίσως η δημοσιότητα αυτή, βοηθήσει να προστατευθεί το περιβάλλον - θησαυρός της περιοχής μας.
      Αυτό το νησάκι, που αποτελεί και μέρος της ιστορίας της περιοχής, κινδυνεύει άμεσα να απαξιωθεί περιβαλλοντικά. Αναγγέλεται διέλευση πέριξ του, υποθαλάσσιων γραμμών για αιολικά πάρκα, απειλείται με εκβολή λυμάτων από το επιχειρούμενο φαραωνικό ΚΕΛ και ήδη υποβαθμίζεται καθημερινά με ρύπανση και ηχορύπανση εξαιτίας των άθλιων νυχτερινών κέντρων της εγγύτατης απέναντι ακτής...

      Διαγραφή
  3. Μπραβο!!!!Ολοι εμεις οι kitesurfers το εκτιμουμε δεοντος γιατι ειναι φυσικο απαγγιο και βραχος σωτηριας οταν παει κατι στραβα με τους αετους μας...ναυπηγοεπισκευαστικη ζωνη το αποκαλουμε χαιδευτικα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες! Εδώ και λίγα χρόνια μένουμε στην περιοχή και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την τοπική ιστορία. Ωραίες και οι παλαιές φωτό. Συγχαρητήρια στο μπλογκ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Απρόσμενα, ένα τόσο δα νησάκι, έχει τόσα να πεί! Κάθε τόπος έχει τη δική του ιστορία. Θα ήταν πολύ ωραίο να έχουμε και στοιχεία για το αρχαίο ναυάγιο..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Κι ένα βίντεο απο το νησάκι εν δράση:
    http://vimeo.com/81883287

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ένα μεγάλο Bravo για το blog σας και ένα μεγάλο ευχαριστώ ως κάτοικος Άγιου Νικόλαου!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ευχαριστούμε όλους σας, για τα καλά σας λόγια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Συγχαρητήρια!!! Ωραία ιστορική αναδρομή!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Θα μπορούσατε να γράψετε κι ένα άρθρο για τον ναό της Ταυροπόλου Αρτέμιδος που βρίσκεται στην παραλία της περιοχής μας, μήπως και συγκινηθούν κάποτε κάποιοι ΤΟΠΙΚΟΙ ΑΡΧΟΝΤΕΣ και αναβιώσουν την ιστορία αυτής της πόλης!!! Ο συγκεκριμένος ναός κοντεύει να θαφτεί πάλι από τόνους άμμου και να τον ανακαλύψουν σε μελλοντικές ανασκαφές!!! ΝΤΡΟΠΗ!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχει προγραμματιστεί άρθρο για το ναό της Ταυροπόλου (όπως και για άλλα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής μας), αλλά περιμένουμε κάποιες πληροφορίες από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων σχετικά με την ανάδειξη και του κοντινού νεοανασκαφέντος ιερού, το οποίο συνδέεεται με την Ταυροπόλο και είναι σε ακόμα χειρότερη κατάσταση. Βρίσκεται σε ένα άθλιο περιβάλλον εν μέσω καταπατήσεων από παραλιακά κέντρα κυρίως, "σφηνωμένο" ανάμεσα σε αυτοσχέδια γήπεδα με τερραίν, πάρκινγκ(!), διαφημιστικές σημαίες κλπ. κλπ.!
      Ευχαριστούμε για το ενδιαφέρον σας.

      Διαγραφή
  11. Πολύ ενδιαφέρον. Μιας και είμαι κάτοικος της περιοχής και θέλω να διαδοθεί πιο πολύ, θα μου επιτρέψεις να το αναρτήσω και στο afirimeno.com φυσικά με αναφορά στην πηγή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστούμε! Φυσικά και μπορείτε να το αναρτήσετε. Επίσης θα συστήναμε - αν θέλετε - να αναφέρετε το συγκεκριμένο link, μιας και η ανάρτηση συμπληρώνεται, όταν υπάρχει νέο υλικό.

      Διαγραφή
  12. Την καλογρια την ελεγαν Παρασκευη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Θα ήταν μια καλή ιδέα να υπάρχει καραβάκι που να πηγαινοέρχεται για όποιους θέλουν να κάνουν μια επίσκεψη στο νησάκι. Θα ανέβαζε την περιοχή και θα ωφελούσε και το εκκλησάκι, αν υπήρχε ένας μικρός καλόγουστος χώρος φιλοξενίας για σύντομη παραμονή, όπου να προσφέρεται κάτι στους επισκέπτες.
    Μοναδική παραφωνία, τα βάρβαρα ντάπα - ντούπα των κέντρων της ανομίας που λυμαίνονται την απέναντι ακτή, κοινώς μια πληγή για όλη την περιοχή...
    Φορείς, Δήμος, ας το δουν το θέμα. Ίσως δεν είναι κάτι δύσκολο. Άλωστε, ήδη στο νησάκι έχουν γίνει κάποιες ήπιες διαμορφώσεις από τους κτήτορες που επιτρέπουν ως ένα σημείο, να κάνει κάποιος μια μικρή βόλτα..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Παλιά βλέπαμε από την ακτή ένα εγκαταλειμμενο κτίσμα στο νησάκι. Τώρα φαίνεται κάτι διαφορετικό ή κανω λάθος; Άραγε εποπτεύει κανείς για νομιμότητα π. χ. ο Δήμος; Αλλά τι λέω τώρα, ποιος Δήμος....

    ΑπάντησηΔιαγραφή